SVETA PETKA

 

U svom testamentu krstjanin gost Radin spominje “velike blage dni” na koje treba da udjeljuju njegovu zavještanu milostinju, a među tim velikim danima su nedjelja i sv. Petka. Ćiro Truhelka smatra da ovo nije vlaška svetica sv. Petka, nego dan petak kao dan Hristove muke. [1]

Krstjani jesu svetili i postili svaki petak, ali to nije zbog Hristove muke, nego je to prehrišćanski običaj: nedjelja prehrišćanskog kalendara imala je PET, a ne sedam dana, te je PETKA (petak) bio sveti ne-radni dan kao poslije nedjelja hrišćanima:

“Slovenska hrišćanska 'sedmica' potisnula je stariju 'peticu', jer se sreda nalazila između drugog i če-tvrtog dana tog vremenskog perioda. Od Strabona znamo da je Pitagorina 'petica', a svakako i 'τετ-ραηύς' preuzeta od tračkih plemena...." [2]

“…Pitagorin pentagram javlja se ne samo u pozna-toj basmi ‘Arepo sator’, koja je do kraja prošlog ve-ka upotrebljavana i u našoj narodnoj medicine, nego i u petokrakoj zvezdi.” [3]

Godina ima 365 punih dana, a petokraka (petka) dijeli krug godine na 5 dijelova po 73 dana, odnos-no to su 73 petke (nedjelje) po 5 dana. Krug godine od 360 dana daje 72 petke po 5 dana.

"Najstariji Slovenin, zabeležen u istoriji, po imenu Bož, stajao je na čelu plemenskih glavara kojih je bilo 72. To bi se moglo objasniti time što je sunčana godina od 360 dana imala 72 nedelje po 5 dana." [4]

U starim izdanjima Biblije piše da je Isus imao 72 učenika (Luka,10,1), ali je to uglavnom sve preprav-ljeno na 70. Zašto je prije pisalo 72? Zbog privla-čenja nehrišćana u hrišćanstvo, jer su Srbi nehriš-ćani već u svom kalendaru imali važnu simboliku broja 72.

Pogledajmo Mjesečev kalendar: lunarna godina tra-je 354,367 dana, dakle svakog 355. dana nastaje nova lunarna godina:

355 : 5 = 71 petki (nedjelja) po 5 dana.

Venera godina traje 224,7 dana, dakle svakog 225. dana nasta-e nova Venerina godina:

225 : 5 = 45 nedjelja (petki) po 5 dana.

Među pet prstiju ruke je SREDNJI prst, baš kao što je SREDA sredina PETKE (nedjelje).

Na sanskritu PET je PAJJCA ( पञ्च ) i pored zna-čenja broja PET znači i ŠIRITI, ali srbsko PETA i PETELJKA znače NOSITI, DRŽATI. Galsko PET je SUNCE, isto kao i PAT, PIT, POT, PUT [5] (patljica, pata-karti; pita, potka, put, putanja). PETKA je NO-SAČ vremena, a njen znak je PETOKRAKA kao simbol NEBESKOG HRAMA i zvijezde DANICE, Sun-čeve pratilje. Sunce je Solomon, petokraka nje-gov pečat. Još ćemo govoriyi i tom "pečatu" uz dokaze najstarijeg srbskog kalendara.

…………………………

[1] Ćiro Truhelka, Testament gosta Radina, Glasnik Zemaljskog muzeja u Sarajevu, Sveska XXIII, Ze-maljska štamparija, Sarajevo, 1911, str. 369.

[2] Ljubomir Kljakić, Protokulturni arealizam: Milan Budimir i problem Protoslovenskih Protoindoevrop-ljana, Cate-na Mundi, Knjiga II, drugo izdanje, Catena mundi дoo, Beograd, 2014, st. 842.

[3] Ib. st. 843.

[4] Ib. st. 842.

[5] Jean-Baptiste Bullet, Mémoires Sur La Langue Celtique, Tome III; Besançon: Claudi-Joseph Daclin, 1759, p. 253.