JAPODI

Japodi su živjeli od slovenaskih Ali, obale Kvarnerskog zaliva do područja oko rijeke Une.

 

Japodi, kopča kaiša (Slovenija, 5. v. st. e.)

 

         Japodi( (Iapodi, Japydes, Ιάποδες. gr.) bili su ratoborno pleme Balkana. Od starih vremena naseljavali oblast od slovenačkih Alpi prema jugoistoku do Istre, te obalnim dijelom Kvarnerskog zaliva (nekadašnja oblast Vlaha Morlaka), pa sjeverno od Velebita oko rijeka Kupe, Une, rijeke Save i grada Siska (Segestica). Glavni grad Japoda bio je Metulum. Japodi su se tetovirali kao i ostala plemena Ilirije i Trakije.

 

Japodi (Nacionalni parka Una, selo Ripač, Bihać).

 

         Japodi su najstarije stablo plemena Ilirije. Rimljani poč...inju da oh napadaju oko 171. god. st. ere, a prvi put su pokoreni od Rimljana 129.g. st. ere. Zbacuju rimsku vlast ustankom 78-76. g. st. ere. Iimperator Oktavijan Avgust konačno ih pokorava 34. g. st. ere.

Otkud ime Japod, Japodi (Ιάποδες. gr.)? Japodi su dobili ime po svom pretku Jafetu (“yapet", heb.).   

         Hebrejsko “japet (yapa)” znači “proširenje, uvećanje”, mada ima i tvrdnji da znači “svijetal, plavokos, lijep”. Koje značenje je pravo i kako ga naći?

         Sanskritsko “praja” znači “narod” (Srbi u Bosni i danas kazu “raja” za skup svojih prijatelja i poznanika). Sanskritsko “pita” znači “otac”. Da li je ime Jafet skraćeni oblik od “Prajapita: “Japita”? Sanskritsko “ja” može da znači “rođeni, pobjednik, rastući, rasa, pleme, rod”. Sva ova značenja imaju veze sa ocem i ocem naroda.

         Pogledajmo i ovaj primjer:

      “јара m (hrv.-kajk.; prema Vuku ide u varoški jezik) ‘sinonim: tata, ćaća, otac’.” (P. Skok, Etimologijski rječnik hrvatskoga i srpskoga jezika, JAZU, Zagreb, 1971)

         Jafet, Japet, Japa, Japodi, Japodiia! To je vrlo blisko sanskritskom “jaspatya” sa značenjem "država očevog roda, očeva oblast”, dok “jaspati” znači “glava familije, glava porodice".

 

Japodi (Nacionalni parka Una, selo Ripač, Bihać).

 

         Svi navedeni primjeri upućuju na Jafeta, Japeta, Japu kao oca mnogih rastućih naroda. Pošto Japodi nose ime po svom ocu Japi, Japetu, Jafetu oni su najstarije stablo mnogih naroda Jeftovaca.

Japodi su imali boga Vidasa (Vidasus, lat.) i boginju Danu (Thana, lat.) što pokazuje keltsku pripadnost ovog plemena, mada zvanični istoričari tvrde da su oni smjesa Kelto-Ilira. Tako govore jer po svaku cijenu u zvaničnoj istoriji treba održati laž da su po cijeloj Iliriji (Balkanu) bili prisutn Iliri kao posebni narod.

 

Japodski kalupi za pravljenje oružja.

 

 Oružje i štitovi Japoda su keltskog tipa. Da je Vidas kasniji srbski bog Sunca Beli Vid, Sveti Vid ili Svetovid, u to nema sumnje, a ko je Dana (Thana) svakom Srbinu je jasno: to je srbsko ime zvijezde Danice.

         Držeći se grčke riječi za Vlahe "Morovlasi" (Μαυροβλάχοι, gr.) potomci Japoda su kasnije nazvani Morlacima, Morovlasima, Crnim Vlasima. Bili su to romanizirani Kelti Balkana. Govoreći o Morlacima Alberto Fortis u svom djelu “Put po Dalmaciji” tvrdi da su u drevna vremena Morlaci bili rasprostranjeni od Jadranskog do Sjevernog ledenog mora.

         Jezik Japoda, iako slaviziran, izgubio se tek u vremenu oko Prvog svjetskog rata. Japodi su takođe ostavili tragove svog bitisanja kroz elemente svoje nošnje u narodnoj nošnji Ličana i Krajišnika.