Sunday, August 21, 2016

PRSTEN DVOVJERNOG KRSTJANA

        "Zato iskopavanja Dragutinovog grada nisu preduzeta čak ni u jesen 1953. kad je meštanin Debrca doneo u Narodni muzej vredne predmete od livenog srebra: kopču s ugraviranim orlom i prsten na čijoj glavi je zmaj koji bljuje vatru. Istoričar umetnosti Živojin Andrejić povezuje ga s viteškim Redom zmaja. Donet je i prsten iz 12. ili 13. veka, na kome su prikazani sveti ratnici." (Večernje novosti", 29. novembar, 2015.)
 
Motivi na stećcima: dvostruki krst vremena godine na stećku u G. Studencima kod Ljubuškog, a do njega je stećak iz Brajčevića kod Gackog. Ispod je prsten iz Debrca (12-13. vijek).
 
         Nisu ovo sveti ratnici, nego antropomorfna jednooko Sunce sa dvostrukim krstom vremena godine. Desna figura predstavlja sunce zime i proljeća, lijeva ljeta i jeseni.
 
Antropomorfni prikazi jednookog Sunca na indijanskom petroglifu (Lobo Canyon, Cebolla Wilderness, New Mexico) i jednooka solarna božanstva na stećcima (gore desno: Gornje Bare, Kalinovik; u dnu je presten iz Debrca iz 12-13, vijeka i motivi na stećcima: Banjdo, Podvelež, Mostar; Priluka,Livno).
 
Mitra (Sunce) sa dvostrukim krstom vremena godine (Frank C. Higgins, The Cross of the Magy, New York, Roger Brothers, 1912, p. 30).

No comments: