Tuesday, April 12, 2016

STEĆAK U PROLOM BANJI

Stećak u Prolom Banji (foto: Raša Nikić, Prokuplje).
 
        Pored fabrike za flaširanje vode u Prolom Banji, u dvorištu Crkve sv. Petke,  nalazi se ograđeni stećak sa na kojem je djetinjom ljepotom,  neobičnim i jedinstvenom i antropomorfnom figurom prikazano Sunce sa godišnjim dobima.
        Na fotografijama koje mi je poslao Raša Nikić iz Prokuplja (od mene mu velika hvala) bojama su obilježena godišnja doba na solarnom krstu Sunčevog vremena godine.
Poprečna linija krsta pripada proljetnom i jesenjem ekvinociju, tj. početku proljeća (istok) i početku jesenu (zapad).
        U dnu vertikalne linije, između linija jeseni i zime, nalazi se linija zimskog solsticija sa prvim danom zime. Uoči tog dana je praznik Badnji dan, a na taj dan slavljeno je rođenje Malog Boga Božića Svarožića, hristijanizacijom zamijenjeno danom proslave rođenja Isusa Hrista.
Glava figure pripada Svetovidu. Tri linije u krugu Sunca čine Svetovidov vilni krst. Između linija proljeća (zelena) i ljeta (crvena) je linija  ljetnog solsticija na prvi dan ljeta. Taj dan slavio se kao Dan Svetog Vida, Vidovdan.
       Na drugoj strani stećka je skoro isti motiv, ali je umjesto glave (kruga Sunca) prikazan cvijet Sunčevog drveta života.
        Tragovi srbskog dvovjernog krstjanstva (od jezuita lažno nazvanog bogumilstvom), srbske vjere koju je u svojoj državi genocidom zabranio krvavi dželat Stefan Nemanja, poslije to podržali svi njegovi potomci i nemanjićka grkoortodoksna svetosavska crkva,  svuda su po stećcima širom ondašnjeg i današnjeg srbskog životnog prostora.

No comments: