OD VINČANKSKE PREKO DUPLJAJSKE DAHINE DO SVETOVIDA SMEDEREVCA

 

  

 

 

 

 

 

Dr Miloje Vasić, arheolog koji je prvi otkopavao Vinču, dao je svoju završnu riječ o starosti Vinče:

“Nama je na ovom mestu najzgodnije obeležiti značaj Troje i njenih nalazaka naročito za datiranje pojedinih kulturnih pojava u Dunavskoj Dolini, je rod toga zavisi i pravilno shvatanje celokupne prais-torijske kulture u našoj oblasti.” [1]

“Na dubini od 4-5 metara ispod površine prvi put se pojavljuje specijalna ornamentalna tehnika, tzv. tehnika crvenog slikanja bez sjaja, koja u svemu odgovara istoj tehnici u Tesaliji iz bronzanog doba, koje je prethodilo poslednjem odeljku najmlađe minonske periode (L. M. III). Moćnost ovog sloja u Vinči u kojem se pojavljuje ta tehnika iznosi oko 2 metra. Na dubini od 2,﮲5 metra pojavljuju se već keramički fragmenti, koji u svemu odgovaraju ke-ramici s ovde proučenih nalazišta. Takve keramičke ostatke nalazimo u celoj dubini sloja od 2-5 metra ispod površine.” [2]

Vasić je rekao i ovo:

“Moje datovanje osnivanja Vinče u doba prelaza iz 7. u 6. vek pre Hr. naišlo je na opoziciju drugih naučnika. Ostajući pri svome datovanju Vinče, ja ne mogu na ovom mestu, zbog oskudice prostora diskutovati tako krupno i vano pitanje o datovanju preistorijskih kulturnih predmeta i pojava u Du-navskoj Dolini.” [3]

Najdublja prošlost u koju Vasić stavlja Vinču je 1600 st. ere:

“Kulturni sloj u Vinči, moćan 10,5 m., imaće se, prema tome, razdeliti, na osnovi karakterističnih odlika, u tanje slojeve kojima će odgovarati kraći vremenski periodi u vremenskom interval od oko 1600 godine pre Hr. do oko 6 godine po Hr.” [4]

Ko je mimo Vasića datovao Vinču na 5500-3500 st. ere? Datovali su predstavnici iluminatske Bečko-berlinske škole radi potreba njihove ateističke te-orije evolucije:

“Dakle, Vasić je svojim stavom došao u sukob sa nemačkom školom. Fasciniran je antikom i kla-sičnom arheologijom u najužem smislu. Taj sukob sa nemačkom arheologijom se sve više zaoštrava i Vasić je energično protiv svih zastupnika nordijske teorije. Taj odnos, opravdano negativan, prema nordijskoj teoriji i ta fascinacija antikom delovali na njega da ode predaleko u svojim stavovima. Ako pratite njegovu evoluciju: Vinča je najprije bila neolitska, onda je postala bronzanodopska. U prvoj knjizi Praistorijske Vinče, Vinča se vezuje za mi-kenski svet i za srednjoheladsku kulturu, za mi-nijsku keramiku, i najzad dolazi teoruija o jonskoj koloniji. Čini mi se, s jedne strane, fasciniranost antikom i, s druge strane, otpor prema nordijskoj teoriji delovali na njega da on u ovome pravcu ode predaleko. Pored toga, bio je potpuno sam. Nije bilo nikoga pored njega sa kim je mogao da razmeni misli i ko bi mogao eventualno da deluje na njega da koriguje svoje stavove”. [5]

Vinčanska DAHINA čovjekolika figurina pticolike glave grlice, a grlica je vrsta goluba, dakle DAHINA je GOLUBICA. Ime DAHINA je ženski rod, muški rod je DĀHIN i znači VATREN, PLAMTEĆI [6]. Osnova u imenu DĀHIN je srpsko DAH i to je “u drugom prijevojnom stepenu DŪH” [7], tj. ŽIVOT.

U sanskritu DAHINA je pod imenom DAHANA ili DAHANĪ sa značenjem VATRENA, PLAMTEĆA, PREPLANULA, SPALJENA; GOLUBICA; JEDAN OD PET VIDOVA VATRE [8]. Iz zemaljske per-spektive peti vid vatre je ETAR ili ETER, a gledano po redu stravanja svijeta ETAR je DRUGI element iz kojeg su nastala ostala četiri zemaljska elementa: VODA, ZEMLJA, VAZDUH i VATRA. ETAR je KO-SMIČKA (NEBESKA) VODA. Ovom konstatacijom pisci Biblije počinju pisanje Knjige postanja:

"U početku stvori Bog nebo i zemlju. A zemlja bješe bez obličja i pusta, i bješe tama nad bezdanom; i duh Božji dizaše se nad vodom." (Postanak,1,1-2)

DUH je BOG DAHIN i to je muški kreativni princip (OGANJ, crvena boja na figurini), a BOGINJA DAHINA (DAHANA, DAHINI) je NEBESKA VODA (ETAR, ETER) je ženski kreativni princip (crni kosmički prostor je crna boja na figurini). Mnogo kasnije u srpskoj mitologiji oni su BOG ROD I BOGINJA RODA, JANKO I JANA, kineski JING I JANG. Govoreći o mužu i ženi pisci Biblije za-pisaše:

"... i biće dvoje jedno tijelo." (Postanak,2, 24)

Da je Vinčanska kultura sa svojom Dahinom iz vremena nakon biblijskog potopa 2626-2625. st. ere, svjedoči nam nazivi DAHI, DAHAE I DAČANI, tri drevna imena Srba:

- DAH > DAHI > DAHAE.

- DAH > DAHA > DAHANI > DAKANI > DAČANI

Skok navodi da na kod kosovskih Srba DAIJA znači junak i to povezuje sa turskim DAYI iz DAIDŽA sa značenjem UJAK [9], dakle upućuje na ROD. Sanskritsko DAIḌA je ZAŠTITNIK, STARATELJ [10], a DAKA je VODA [11]. Srpsko DAKO je DAGO, DAGON, SOLARNI BOG VODE.

Arapsko DĀHĪ (Bog) koji se širi svugdje [12], a perzijsko daher znaci vrijeme [13], dakle se osnova DAH odnosi na Sunce, srpsko DAH je DISANJE, ŽIVOT. Arsakidsko ili Partijsko carstvo u Persiji (od 247. god. st. ere - 224. god. n. ere) osnovali sa DAHAI ili DAHAE.

Naziv ARSAKIDSKO je od AR SAKA, tj. ARJANI (Tračani ili Kelti) i SAKE (Skiti). To su DAHAE ili DAHOI (grčki: Δάοι, Dáoi, Δάαι Dáai, Δαι Dai, Δάσαι Dasai; latinski: Dahae; kineski: 大益 Dayi; perzijski: DĀHĀN, u Dakiji i šire poznati kao DAKOI, DAKI, DAČANI:

- DAH > DAHA > DAHAI, DAHAE; DAHOI; DAHIJE.

- DAH > DAK > DAKANI > DAČANI.

Sanskritsko DAH je BITI U VATRI, GORJETI, ŽARITI [14], i to je isto gotskom DAG [15], što je osnova nazivu DAGON sa smislom KREATIVNA SNAGA SUNCA U VODI: SUNCE je DAG ili DA-GON, a sanskritsko DAKA je VODA [16].

Sanskritsko DĀHIN znači GORJETI, PLAMTJETI, VATREN [17], što je isto kao SJAJAN, TRAČAN ili BITI U SLAVI, SLAVAN, SLAVEN.

Galsko DAH, DEH, DIH, DOH, DUH, DWH i DYH i DAI istog su značenja i znače SUNCE [18] (nema potrebe za prevod na srpski). Pomenuto galsko DAI je ono Skokovo “tursko” DAYI, za koje on kaza da u turskom znači DAIDŽA, tj. UJAK.

Sanskritsko DÂSA je DIVLJAK, BES; ČUVEN, SLAVAN [19] i to isto u gaeliku znači DASAN [20] i svi znamo šta znači srpsko DASA.

Rekli smo da je ARSAKIDSKO carstvo bilo poznato i pod imenom PARTIJSKO carstvo. U imenu PAR-TIA osnova je PAR što je isto osnovi PER [21] sa značenjem DIVAN, PREKRASAN, SJAJAN, PLE-MENIT, UZVIŠEN, SLAVAN [22]. U galskom PAR i PER znače BAL, tj. SUNCE [23]. Od PAR je izve-deno srpsko PARNICA (linija, zraka) i PARŽOAK. Kad je rimski car Trajan u dva svoja pohoda na Dakiju (101–102, 105–106. god.) savladao Dačane, dao je da se u čast njegove pobjede u Rimu podigne trijumfalni stup i na tom stupu su prikazani i zarobljeni Patijani (Partići) i njihova ratna oprema. Tu su i štitovi sa četiri simbola C, ognjila sa srpskog grba (slika u prilogu).

I tako od vinčanske DAHINE, po vremenu iza biblijskog potopa i po izgledu i vremenu srodne mikenskoj DAHINI (posljednja slika u prilogu), kroz etimologiju, religiju i simbologiju pratimo kontinuitet Srba, srpskog jezika i dreven srpske vjere sve do srpskog SVETOVIDA u zidu crkve u smederevskoj tvrđavi.

..............................

[1] Miloje M. Vasić, Žuto brdo; Starinar, Novog reda godina VI, 1911, str. 67.

[2] Ib. str. 72.

[3] Miloje Vasić, Dunavska Dolina i Italija u gvozdenom dobu; Starinar, Treća Serija, Knjiga XIII, Državna Štamparija Kraljevine Jugoslavije, Beograd, 1938, str. 30.

[4] Miloje M. Vasić, Preistoriska Vinča I.; Beograd, Izdanje Državne štamparije, 1932, str. 97.

[5] Milutin Garašanin, razgovori o arheologiji. Razgovarali i priredili Staša Babić i Miodrag Tomović, Izdavač "3T" d.o.o., Beograd, 1996, str. 19.

[6] Monier Monier-Williams, A Sanskrit-English Dictionary; Oxford, The Clarendon Press, 1960, p. 410.

[7] Petar Skok, Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, Knjiga I; JAZU, Zagreb, 1971, str. 372.

[8] Monier Monier-Williams, Ib. p. 473.

[9] Petar Skok, Ib. str. 374-375.

[10] Monier Monier-Williams, Ib. p. 497.

[11] Ib. p. 465.

[12] Francis Johnson, A Dictionary, Persian, Arabic and English; London: Wᵐ. H. Allen and Co., 1852, p. 550.

[13] John Richardson, A Dictionary, Persian, Arabic, and English, Vol. I; Oxford: The Clarendon Press, 1777, col. 826.

[14] Monier Monier-Williams, Ib. p. 473.

[15] Ib.

[16] Ib. p. 465.

[17] Ib. p. 477.

[18] Jean-Baptiste Bullet, Mémoires Sur La Langue Celtique, Tome III; Besançon: Claudi-Joseph Daclin, 1759, p. 430.

[19] Monier Monier-Williams, Ib. p. 477.

[20] Edward Dwelly, A Gaelic Dictionary, Vol. III, Published by Herne Bay: E. Macdonald & CO., The Gaelic Press, 1902-, p. 312.

[21] Jean-Baptiste Bullet, Ib. p. 234.

[22] Ib.

[23] Ib.