Saturday, April 11, 2015

JANUAR I JANJE

     Otkud ime mjeseca januara, prvog mjeseca godine? Govore da je to od imena rimskog boga Janusa: Janus (Ianus, lat.) bio je rimski bog početka i preobažaja, bog nebeskih kapija.  Sad ćemo tu tvrdnju da provjerimo i prvo idemo do srbskih riječi: Jana, Janko, Janika, Janja, janja, jantar, janje.

    U riječima  Jana, Janko, Janja, Janika, janja, jantar, janje korijen je jan-. Šta znači korijen jan-? Pošto je sanskrit neka vrsta protosrbskog jezika, idemo do sanskrita: sanskritsko jana, janana, janaka, janika znači rođenje, proizvoditi, uzrokovati,  originalni postanak, stvaranje. Sanskritske riječi janati (skraćeno jan), janate (jan), janayati (jan), janayate (jan) znače sve što smo već nabrojali: rođenje, proizvoditi, uzrokovati, prvobitan, postanak, začetak, početak, stvaranje. I sve to označavaju riječi srbskog jezika: Jana, Janko, Janja, janja, jantar, janje, jer im je korijen jan- istog značenja kao i korijen sanskritskih riječi jana, janana, janaka, janika, janati (jan), janate (jan), janayati, (jan), janayate (jan).

    Ovce se janje u januaru i mlada janjad su prva koja se rađaju u novoj kalendarskoj godini: JANUAR je začetak, početak, stvaranje, rođenje novog Sunca, nove kalendarske godine. JANUAR je u stvari JAN URA, tj. JANURA i označava ZAČETAK, POČETAK, STVARANJE, ROĐENJE (JAN) VRIJEMNA (URE), ROĐENJE NOVOG SUNCA I POČETAK GODINE. To JANURA (JAN-URA) u latinskom je JANU AR, jer srbsko RA u metatezom u latinskom postaje AR (isto kao sto je srbska istarska rijeka RASA dobila latinsko ime ARSA.
 

      U svom “Etimologijskom rječniku hvatskoga ili srpskoga jezika” P. Skok pretpostavlja da je riječ jagnje od indoevropskog  ogyhno-, odnosno od sveslavenskog i praslavenskog agne, dodaući da ova riječ nije potvrđena za baltoslovensku zajednicu, te zaključuje: “Možda pripada protoevropskom supstratu”. Međutim, ni u sanskritu, kao najstarijem indoevropskom jeziku, nema ni jedne riječi koja počinje  sa ogyhno-. Postoji sanskritska riječ   ogha i znači stado, mnoštvo, tok, brzina, ali vidimo da latinsko agni (agnus) i sanskritsko ogha nisu iste riječi ni oblikom ni značenjem, jer sanskritsko agni znači vatra i žrtvena vatra.

      Izvorna  srbska riječ janje u crkvenoslovenskom jeziku svih Slovena preko crkve zamijenjena  je latinskom riječju agni (agnus) od starijeg grčkog  agni  (aγνή) sto znači čist (himna Bogorodici “Agni Parthene” ili Αγνή Παρθένε). U ortodoksnoj liturgiji agnec je žrtva (simbolika Hrista kao žrtvenog janjeta).  Od grčko-latinske riječi agni  stvorena je današnja srbska književna riječ jagnje, a izvorna narodna riječ je janje (to se desilo i u ostalim slovenskim jezicima).

      Tako vidimo da nisu u pravu svi koji govore da januar nije srbsko ime prvog mjeseca godine i vidimo da nisu u pravu svi koji tvrde da je srbska Nova godina počinjala početkom proljeća.

No comments: